Waterdruppel
Duikkids

 

 

Doktersvissen met duiker

 

Anemoonvissen

 

Wrakduiken

 

Kabeljauw

 

Octopus nachtduik

 

Kreeft

 

Waaierkoraal

 

Onderaterlandschap

 

Duikkid

 

Mantarog

 

Doktersvissen

 

Duiker met haai

 

Zeester

 

Baracuda


Zoet en zout water

Als je vaak op verschillende plaatsen gaat zwemmen of snorkelen, weet je dat water verschillend is.

Zwembadwater bevat chloor om het water schoon, vrij van bacterien, te houden, zodat je er niet ziek van wordt. Plassen en meren bevatten 'zoet water'. De zee smaakt zout. Water heeft dus ook verschillende eigenschappen. Hieronder wordt uitgelegd hoe dat komt. Door de verschillende eigenschappen heb je bij duiken in zee meer lood nodig als bij zoet water! Wil je gelijk het verschil weten? Kijk dan hier!

Zuiver water

Echt zuiver water is absoluut kleurloos, reukloos en smaakloos. Dit komt in de natuur niet voor, dit kennen we in de scheikunde, dus in een laboratorium. Hier zitten geen andere stoffen in opgelost en zijn ook geen zwevende deeltjes in te vinden.

Zoet water

Zoet water is eigenlijk gewoon water waarin (bijna) geen zout is opgelost. Dit komt voor bij meren, rivieren, plassen. Het ontstaat door regenval en andere neerslag (sneeuw, smeltwater). Regen is water dat eerst is verdampt vanuit de zee, en daarna in een wolk is samengebracht. Water dat is verdampt bevat geen opgeloste stoffen zoals zout, dus regenwater ook niet. Hieronder zie je hoe al het water op aarde constant in beweging is.

Watercyclus

Uiteindelijk keert al het water terug naar zee.

In zoet water wordt, in rivieren en beekjes, slib meegevoerd. Dit zijn modderdeeltjes, maar bevat ook voedingsstoffen voor heel kleine plantjes (algen) die in het water zweven. Het slib maakt het water bruin/grijs van kleur. Veel algen geven onder water een sluier van groene waas.

Gelukkig wordt dat nu minder doordat er beter op wordt gelet (strengere mileuregels), maar veel rivieren dienen helaas ook als afvoer voor fabrieken. Dan neemt het rivierwater ook allerlei chemische stoffen mee die gevaarlijk kunnen zijn. Ook riolen die op rivieren lozen geven verontreiniging. Hierin kunnen ook veel stoffen zitten die zorgen voor voeding van algen (fosfaten). Daardoor kan bij warm weer een heel snelle algengroei plaats vinden.

Zout water

De zeeen en oceanen bevatten zout water. Heel simpel eigenlijk omdat het zout in heel kleine beetjes wordt meegenomen vanuit het zoete water dat in zee uitstroomt. En omdat zout niet verdampt, blijft alles in zee achter.

Het grootste deel van het zout in zeewater is het zout dat je uit de keuken kent (wordt dus ook gewoon keukenzout genoemd). In 1 kilogram zeewater zit ongeveer 24 gram keukenzout. Er bestaan nog andere soorten zouten.
Voor de liefhebbers dit tabelletje:

Hoeveelheden zout per kilogram zeewater

Natriumchloride (keukenzout)

24 gram

Magnesiumchloride

5 gram

Natriumsulfaat

4 gram

Calciumchloride

0,7 gram

Magnesiumbromide

0,8 gram

Per kilogram zeewater totaal dus 34,5 gram aan zouten!

De hoeveelheid zout wisselt een beetje per streek van de aarde - bij de polen is het iets minder, rond de evenaar is het iets meer. Zout werd vroeger, en nu soms nog, uit zeewater gehaald door het water te laten verdampen in ondiepe poelen. Dit zijn 'zoutpannen'. Het zout bleef dan achter om op te scheppen. naar boven pagina

Zoutpannen
Zoutpannen op Curacao

Salt Pier Bonaire duikenSalt Pier BonaireZoutwinning Bonaire

Zoutwinning op Bonaire. Bij de salt pier', waar schepen met zouden worden geladen is het mooi duiken tussen de peilers.

In zeewater zweeft natuurlijk nog veel meer, zoals plankton (minuscule kleine plantjes en diertjes), dat als voedsel voor bijvoorbeeld baleinwalvissen dient.

Gewicht per liter en drijfvermogen

Doordat in zeewater zout is opgelost krijg je het volgende. Als je 1 liter zoet water en 1 liter zeewater neemt, en je zet het allebei op een weegschaal, en je vergelijk dit gewicht van een liter zoet water met dat van een liter zeewater, valt dit op:

Gewicht zoet en zout water

1 liter zoet water weegt ongeveer 1000 gram (ofwel 1 kilo).
1 liter zout water weegt ongeveer 1024 gram (dus 1,024 kilo).
Per liter is zeewater dus zwaarder!

Drijfvermogen

Zoals je weet gaat 'trimmen' bij het duiken over zweven in het water. Het drijfvermogen van je pak en de lucht in je trimvest moet in evenwicht zijn met het gewicht van je uitrusting - fles, automaat, lood. Kijk nog maar eens bij 'trimmen leren extra'.

ArchimedesOf iets drijft hangt ook van de vloeistof af. Iemand die dat heeft uitgedacht is een wetenschapper die in het oude Griekenland leefde: Archimedes.

Hij zat op een dag heerlijk in het bad en hij merkte dat hij ging drijven als hij verder onder water kwam. Toen vloog hij uit het bad en riep hard "Eureka". Dat is Grieks voor "ik heb het gevonden"!

En wat hij heeft uitgedacht is het volgende:

De kracht waarmee een voorwerp in een vloeistof omhoog wordt gedrukt (de opwaartse kracht), is hetzelfde als het gewicht van de verplaatste vloeistof'.

Ofwel: als je een blok materiaal met een inhoud van 1 liter in zoet water dompelt, en dus dit blok ook 1 liter water wegdrukt (verplaatst) dan wordt het blok door het water met een drijfkracht van 1 kilo omhoog gedrukt. Doe je dit in een liter zeewater, dan wordt het blok door het zeewater met een drijfkracht van iets meer dan 1 kilo, namelijk 1,024 kilo, omhoog gedrukt.

Drijfvermogen

Drijfvermogen en lood bij een duiker in zoet en zout water

Een voorbeeld: we gaan een sommetje maken hoeveel lood een duikkid mee moet nemen in zoet water en in zout water.

We gebruiken dit voorbeeld om mee te rekenen:
We gaan uit van een duikkid die zelf 60 kilo weegt. Zijn uitrusting (fles, automaat, vest, lamp, vinnen, alles bij elkaar) weegt 20 kilo. Dus totaal is er, zonder lood, 80 kilo aan gewicht wat deze duikkid laat zinken..

Voor dit sommetje gaan we ook uit van het volgende:
Als hij of zij het water in gaat, wordt er 88 liter water weggedrukt. De inhoud van de duikkid met uitrusting is dus 88 liter, dit is de inhoud van de duikkid zelf (meest ongeveer 60 liter), met de inhoud van de fles, de inhoud van het pak pak (in feite luchtbelletjes, weet je nog), en de inhoud van de automaat en ander materiaal.

Eerst voor zoet water. Dit weegt 1000 gram per liter, dit is gelijk aan 1 kilo per liter water.
De opwaartse kracht is dus 88 liter (de inhoud van duikkid + uitrusting) x 1 kg (van het water) = 88 kilogram.

De kracht naar beneden is 80 kilo, de opwaartse kracht is 88 kilo.
Dus er is 88 kilo (omhoog) - 80 kilo (naar beneden) = 8 kilo drijfvermogen.
Voor een goede basistrim moet deze duikkid dus 8 kilo lood meenemen in zoet water.

En dan nu voor zout water. Dit weegt 1024 gram per liter, dit is 1,024 kilo per liter zeewater.
Natuurlijk blijft het aantal liters water dat wordt weggedrukt gelijk, dus 88 liter. Het gewicht van de duikkid met uitrusting blijft natuurlijk ook gelijk, dus 80 kilo.

De kracht naar beneden blijft dus 80 kilo aan gewicht van duikkid en uitrusting (zonder lood).
De opwaartse kracht wordt meer: 88 (liter) x 1,024 kg (zeewater per liter) = 90,1 kilogram.
Dus nu is er 90 kilo (omhoog) - 80 kilo (gewicht duikkid naar beneden) = 10 kilo drijfvermogen
Voor een goede basistrim in zeewater moet deze duikkid dus minstens 10 kilo lood meenemen!

Daarom moet je, als je het vergelijkt met zoet water, als je gaat duiken in zeewater meestal (minstens) 2 kg extra lood meenemen om een goede basistrim te krijgen! Natuurlijk moet je je basistrim daarna nog wel checken!

De volgende pagina's gaan over duiken en je lijf. Het begint met 'druk op je lijf - opbouw van je lichaam'.
Veel lees- en kijkplezier!
naar boven pagina